Rok 2024 był dla mnie czasem pełnym zmian, podróży, refleksji i niezwykłych spotkań. Wszystko to pozwoliło mi głębiej zanurzyć się w historię, szczególnie tę związaną z Polskimi Siłami Zbrojnymi na Zachodzie. W ciągu tych 12 miesięcy przemierzyłem tysiące kilometrów, odwiedziłem miejsca pamięci, spotkałem bohaterów oraz współtworzyłem projekty edukacyjne, które przybliżyły historię drugiej wojny światowej. Postanowiłem przygotować podsumowanie tego roku:

W telegraficznym skrócie:

✅ 43 000 km autem, 18 500 km samolotem i 900 km transportem publicznym – podróże po 11 krajach: Polsce, Holandii, Belgii, Niemczech, Czechach, Francji, Luksemburgu, Hiszpanii, Włoszech, Gibraltarze i Wielkiej Brytanii.
✅ Odwiedziłem 30 muzeów, w tym tych związanych z historią II wojny światowej, w których poznałem szczegóły bitew, historii żołnierzy oraz codziennego życia w czasie wojny.
✅ 7550 nowych obserwujących na profilu Historia w Drodze! Obecnie jest nas prawie 20 tysięcy. Dziękuję za pozytywne reakcje, komentarze, udostępnienia i aktywność oraz każdą wirtualną kawę. Cieszę się, że mogłem poznać wielu z was osobiście podczas różnych wydarzeń.
✅ Moje posty dotarły do ponad 2 206 472 odbiorców.
✅ Zrealizowałem dwa krótkie filmy dokumentalne: „Bitwa o Axel” oraz „80 lat po Market-Garden | Śladami Polskich Spadochroniarzy”.

Styczeń – Gibraltarska tragedia i wojenne ślady w Gdańsku

Rok 2024 rozpocząłem od podróży na Gibraltar, gdzie miałem okazję odwiedzić O’Hara Battery Museum oraz Great Siege Tunnels, a także miejsca związane z tragiczną śmiercią gen. Władysława Sikorskiego. W styczniu także odwiedziłem Gdańsk, a tam m.in. Westerplatte, Muzeum Poczty Gdańskiej i Muzeum II Wojny Światowej, gdzie mogłem przypomnieć sobie początki polskiego oporu wobec niemieckiego agresora.

Luty – Kapelsche Veer, Niepokalanów i refleksje

Luty upłynął mi na uroczystościach związanych z Samodzielną Brygadą Strzelców Podhalańskich, 79. Rocznicy bitwy pod Kapelsche Veer oraz na duchowych przygotowaniach w Niepokalanowie i muzeum św. Maksymiliana Marii Kolbego. To była okazja do głębszego zanurzenia się w wartościach i poświęceniu, które kierowały żołnierzami i bohaterami II wojny światowej.

Marzec i Kwiecień – Lekcje historii na żywo i rekonstrukcje

W marcu i kwietniu miałem okazję wraz z GRH Breda 1944 przeprowadzić lekcje historii dla młodzieży w Polskiej Szkole w Tilburgu, a także uczestniczyć w wydarzeniach edukacyjnych podczas Polskiego Weekendu w Best, które przybliżyły historie 1. Dywizji Pancernej w wyzwalaniu Holandii. Podczas wizyty w Warszawie odwiedziłem muzeum poświęcone bł. ks. Popiełuszce, które zrobiło na mnie ogromne wrażenie.

Maj – Spotkanie z bohaterem, Militracks, Bitwa o Axel, film dokumentalny i… Driel

Maj obfitował nie tylko w wydarzenia związane z historią wojskowości, ale i wielkie życiowe zmiany. Uczestniczyłem w Militracks w Overloon, a także nagrywałem film dokumentalny o Bitwie o Axel, który spotkał się z bardzo pozytywnym przyjęciem wśród pasjonatów historii. Spotkałem się z pułkownikiem Zbigniewem Rylskim ps. „Brzoza”, który podzielił się ze mną swoimi wspomnieniami z czasów wojny. W drugiej połowie miesiąca spełniłem jedno ze swoich największych marzeń i zamieszkałem w… Driel.

Czerwiec – ukończenie szlaku 1. Dywizji Pancernej

Wraz z początkiem lata w Wilhelmshaven ukończyłem cały szlak bojowy 1. Dywizji Pancernej gen. Maczka! Po drodze odwiedziłem również słynny „Maczków” oraz miejsce dawnego obozu Oberlangen. Wraz z GRH Breda 1944 rozpoczęliśmy nagrania do filmu dokumentalnego dla holenderskiej telewizji.

Lipiec i Sierpień – Łambinowice i tajemnice Gór Sowich, Czechy oraz Anglia

Latem odwiedziłem Łambinowice, miejsce, które przypomina o losach jeńców wojennych w czasie II wojny światowej. Wyruszyłem również na szlak „Riese” w Górach Sowich, gdzie wciąż można odnaleźć ślady niemieckich budowli z czasów wojny. Odwiedziłem też mniej znane szlaki górskie w Czechach i nocowałem w starym klasztorze benedyktynów. Na przełomie sierpnia i września spełniłem jedno ze swoich marzeń i wraz z żoną wybraliśmy się do Wielkiej Brytanii. Odwiedziliśmy m.in. ważne miejsca pamięci o Bitwie o Anglię, Instytut Sikorskiego w Londynie oraz cmentarz w Norfolk, na którym spoczywają polscy lotnicy.

Wrzesień i Październik – 80. rocznica Market-Garden oraz wyzwolenia Bredy

We wrześniu uczestniczyłem w uroczystościach związanych z 80. rocznicą Operacji Market-Garden. W mundurze spadochroniarza 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej brałem udział w inscenizacji przeprawy przez rzekę Waal i oprowadzałem grupy rekonstruktorów, dzieci z polskich szkół oraz spadochroniarzy po miejscach pamięci. W ramach obchodów 80. rocznicy wyzwolenia Bredy, w szeregach GRH BREDA 1944 wziąłem udział w uroczystościach, upamiętniających bohaterstwo polskich żołnierzy. Zorganizowaliśmy dla zaprzyjaźnionych grup rekonstrukcyjnych wyprawę śladami „Operacji Breda”, odwiedziliśmy miejsca związane z walkami 1. Dywizji Pancernej, a także złożyliśmy hołd poległym na cmentarzach w Oosterhout i Ginneken. Kulminacyjnym punktem był przemarsz ulicami Bredy, który odbył się z udziałem mieszkańców miasta, którzy serdecznie nas przyjęli. Wydarzenia te były pełne wzruszeń, refleksji i radości, przypominając o niezatartej więzi między Polską a Holandią.

Listopad i Grudzień – Monte Cassino i Seelow

Listopad był czasem, który spędziłem na szlaku 2. Korpusu Polskiego, odwiedzając Monte Cassino. Była to niezwykle poruszająca podróż, pełna refleksji o poświęceniu i bohaterstwie polskich żołnierzy. W grudniu uczestniczyłem w wydarzeniach związanych z 80. rocznicą Bitwy w Ardenach oraz wizytą na wzgórzach Seelow, miejscu jednej z ostatnich wielkich bitew II wojny światowej.

Nie wszystkie plany udało się zrealizować

Rok ten przyniósł wiele ważnych doświadczeń i możliwości, ale nie wszystko udało się zrealizować. Nie dotarłem do Warszawy na uroczystości 80. Rocznicy Powstania Warszawskiego, do Normandii na rocznicę D-Day ani na sierpniowe uroczystości na „Maczudze”. Mimo to jestem wdzięczny za to, co udało się osiągnąć i za wszystkie lekcje, które ten rok mi przyniósł.

Wdzięczność

Jestem ogromnie wdzięczny mojej współmałżonce, która towarzyszyła mi podczas wielu z tych podróży. Jej pasja do historii, szczególnie związanej z I i II wojną światową, stanowi dla mnie nieustanne źródło inspiracji. Zachęcam was do śledzenia jej profilu „Dziewczynko, mówię ci – wstań”, gdzie również dzieli się swoimi przemyśleniami i doświadczeniami z naszych wspólnych wypraw i nie tylko.

Podsumowanie

Rok 2024 był więc pełen emocji, refleksji i edukacyjnych wyzwań. Cieszę się, że mogłem podzielić się z wami moimi doświadczeniami i historią Polski. Dziękuję za wasze wsparcie, aktywność i obecność. Z niecierpliwością czekam na kolejne wyzwania i podróże, które pozwolą mi kontynuować moją misję opowiadania o bohaterach, którzy kształtowali naszą wolność.

Za Naszą i Waszą wolność!